نام آزمایش
Toxoplasma Ab (IgM)
نام کامل تست
Toxoplasma gondii Antibody, IgM
نام فارسی تست
آنتی بادی IgM علیه انگل توکسوپلاسما گوندی
روش انجام
EIA, IIFA
نوع نمونه
S, PE, PH, BF, CSF
علت درخواست تست
- تشخیص توکسوپلاسموز حاد در بیماران دچار سرکوب ایمنی، زنان باردار و نوزادان.
- تشخیص ایمنی حاصل از عفونت قبلی (مانند عفونت جنینی)
توضیح راجع به تست
توکسوپلاسما گوندی یک انگل پروتوزوایی داخل سلولی اجباری است که انسان و سایر پستانداران را آلوده میکند. آلودگی با این انگل گستره جهانی داشته و از عفونتهای انسانی بسیار شایع است. تخمین زده می شود که نیمی از جمعیت بزرگسال به توکسوپلاسموز آلوده باشند ولی علامتی نداشته باشند.
این ارگانیسم از طریق خوردن گوشت پخته نشده یا نیم پز وارد بدن می شود.
در صورت بروز؛ علایمی چون: خستگی، درد عضلانی، لنفادنوپاتی و تب پایین (و یا عدم وجود تب) دیده خواهد شد.
اکثر آلودگیهای انسانی ناشی از توکسوپلاسما گوندی؛ یک سیر مزمن بدون علامت دارند. با این حال عفونتهای منتشر شدید به خصوص در افراد با نقص ایمنی اتفاق میافتد. توکسوپلاسموز در دو موقعیت بالینی دارای اهمیت خاص است: اول عفونتهای منتقله به جنین و دوم به عنوان شایعترین عفونت فرصت طلب دستگاه عصبی مرکزی (CNS) در افراد مبتلا به ایدز.
این انگل در عفونتهای مادرزادی میتواند سبب هیدروسفالی، عقبماندگی ذهنی و کوریورتینیت شود.
توکسوپلاسما گوندی در گربهها آندمیک است. اووسیستها (oocyst) میتوانند به مقدار فراوان از طریق مدفوع گربه دفع شوند (۱۰۰,۰۰۰ به ازای هر گرم مدفوع) و میتوانند در محیط تا ماهها زنده بمانند. انسان به علت نگهداری گربه در منزل و یا تماس اتفاقی در محیط به راحتی با اووسیتها مواجهه پیدا می کند. در اکثر افراد؛ آنتیبادی بدون هیچگونه بیماری بالینی تولید میشود و در عفونتهای علامتدار نیز شایعترین تظاهر، یک لنفادنیت خود محدود شونده است.
در چه شرایطی تست کاهش می یابد؟
سطح آنتی بادی IgM در افراد دچار نقص ایمنی، با این که توکسوپلاسموز فعال دارند، ممکن است پایین تر از حد انتظار باشد.
تست های تکمیلی
TORCH; CSF Analysis; Amniotic Fluid Analysis
اطلاعات تکمیلی
سطوح آنتی بادی IgG به تنهایی: نشان دهنده قرار گرفتن در معرض قبلی به توکسوپلاسما (اخیر یا گذشته) است. یک نتیجه مثبت IgG نباید به تنهایی برای تشخیص عفونت اخیر مورد استفاده قرار گیرد. مقادیر آنتی بادی بالارونده IgG به همراه IgM از منفی به مثبت نشان دهنده عفونت اخیر توکسوپلاسما گوندی است.
IgG منفی به همراه IgM منفی: نشاندهنده در معرض قرار نگرفتن فرد به ویروس توکسوپلاسما و عدم ایمنی می باشد. با این وجود یک نتیجه منفی ابتلا به عفونت توکسوپلاسما و یا پاسخ به واکسیناسیون را رد نمی کند؛ زیرا ممکن است نمونه گیری قبل از ظهور آنتی بادی در خون گرفته شده باشد.
نکته ۱: خصوصیات عملکردی این آزمایش در افراد با نقص سیستم ایمنی مورد ارزیابی قرار نگرفته است و همچنین برای نمونه خون بند ناف و آزمایش نوزادان تعیین نشده است. نمونه هایی که مشکوک تفسیر شده اند ممکن است سطوح بسیار پایین از IgM مثبت داشته باشد. در این موارد نمونه دوم باید ۱۴-۱۰ روز بعد گرفته شده و تست مجدداً انجام شود.
نکته ۲: در اغلب موارد؛ تست مثبت آنتی بادی IgM باید با استفاده از روش دیگری تأیید گردد، یا با ارسال نمونه به آزمایشگاه مرجعی که به طور اختصاصی آزمایش توکسوپلاسموز را انجام می دهد.
نکته ۳: یک تشخیص مشکوک به توکسوپلاسموز حاد باید با شناسایی DNA توکسوپلاسما گوندی با روش PCR و آنالیز بر روی مایع مغزی نخاعی و یا مایع آمنیوتیک تأیید گردد.
نکته ۴: توکسوپلاسموز ممکن است یک عارضه تهدیدکننده حیات در پیوند عضو باشد.
نکته ۵: ترانسفیوژن خون یک علت نادر توکسوپلاسموز است که این خطر در ترانسفیوژن گلبول های سفید (فرآورده گرانولوسیتی) تا حدودی بیشتر است.
* آنتی بادی هایIgM تنها نوع تولید شده توسط جنین است. هنگامی که این آنتی بادی ها در نوزاد وجود دارند؛ عفونت مادرزادی را نشان می دهند.
** آزمایش آنتی بادی توکسوپلاسما گوندیی به طور روتین برای زنان باردار درخواست نمی شود؛ اما ممکن است هنگامی که پزشک می خواهد تعیین کند که آیا زن قبلا توکسوپلاسموز داشته و هنگامی که او در معرض مدفوع گربه، گوشت خام یا خوب پخته نشده، یا آب یا غذای آلوده قرار گرفته است؛ درخواست می شود.
***هنگامی که تست آنتی بادی منفی است؛ اما شک و تردید هنوز هم باقی است، آزمایش ممکن است یک یا چند بار در طول دوران بارداری تکرار شود.
منابع
- Richard A. Mc Pherson, Matthew R. Pincus. Henry’s Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Method, 23rd edition, 2017, Elsevier.
- ARUP Laboratories
- Mayo Medical Laboratories
- Lab Tests Online
۵- جعفر آبادی آشتیانی مهتاب و همکاران. کتاب جامع تست های تشخیصی و آزمایشگاهی پاگانا ۲۰۱۴، انتشارات جامعه نگر، ۱۳۹۴ .